Ustrzyki Dolne to dziesięciotysięczne miasto w Bieszczadach, jedna z bram wjazdowych w ten piękny zakątek Polski. Wiosną, latem i jesienią to idealne miejsce do uprawiania aktywnej turystyki: pieszo, rowerem, konno, na paralotni. Zimą to znany ośrodek sportowy słynący ze stacji narciarskich Gromadzyń i Laworta oraz tras biegowych na Żukowie posiadających homologację FIS.
To powiatowe miasto odgrywa w regionie znaczącą rolę jako ośrodek turystyczny i sportowy. Lokowane jako wieś w 1509 r., prawa miejskie uzyskały w 1727 r. Jako lokalne centrum gospodarcze nabrały znaczenia po wybudowaniu galicyjskiej linii kolejowej ,co zbiegło się z rozwojem przemysłu naftowego. Pod koniec XIX w. powstały w mieście dwie rafinerie ropy naftowej. Powszechnie przez wielu uważane za “Stolicę Bieszczadów”, która stanowi siedzibą władz powiatu i gminy.
Przez miasto przepływa rzeka Strwiąż, która – jako dopływ Dniestru – należy do zlewiska Morza Czarnego. Mają tu siedziby Międzynarodowe Centrum Ekologii PAN oraz Ośrodek Naukowo-Dydaktyczny Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Ustrzyki to szeroka i na wysokim poziomie baza wypadowa w wielu kierunkach – zarówno w Bieszczady Wysokie jak i tereny Pogórza Przemyskiego. Blisko stąd do Lwowa i innych miast dawnych Kresów, takich jak Sambor, Drohobycz, Turka czy Krzemieniec. Wielu turystów wyrusza z Ustrzyk w Czarnohorę lub Gorgany.
Dostępne szlaki turystyczne:
W Ustrzykach przecinają się i zbiegają ważne drogi i szlaki turystyczne. Miasto leży na trasie obwodnic bieszczadzkich – małej i dużej. Stąd też prowadzi droga do Przemyśla oraz do odległego o 10 km przejścia drogowego z Ukrainą Krościenko – Smolnica. Jest to najkrótsza droga dojazdowa do Lwowa. Trzeba jednak pamiętać o zabraniu paszportu, gdyż Ukraina nie należy do Unii Europejskiej i obowiązuje standardowa kontrola paszportowa. Przez miasto przebiega rowerowy „Szlak Ikon” (znaki czerwone) prowadzący z Sanoka wzdłuż północnych zboczy Gór Słonnych, aż do przejścia granicznego w Krościenku.
Inny szlak tematyczny – „Szlak Architektury Drewnianej” – wiedzie z Leska w okolice Ustrzyk Dolnych. Podziwiać można na nim najpiękniejsze drewniane cerkwie i kościoły. Turystyczny szlak pieszy (znaki niebieskie) prowadzi z kolei z Przemyśla przez lasy Pogórza Przemyskiego do Wołosatego, w rejon Bieszczadów Wysokich. Przez otaczające miasto wzgórza biegnie rowerowy szlak czerwony „Extreme Bieszczady”. Dla cyklistów wytyczono również rowerowy Szlak „Zielony Rower – Bieszczady” (znaki niebieskie).
Co warto zobaczyć w samych Ustrzykach Dolnych?
5 największych atrakcji:
1. Muzeum Przyrodnicze Bieszczadzkiego Parku Narodowego
2. Muzeum Młynarstwa i Wsi
3. Sanktuarium Matki Bożej Bieszczadzkiej w Jasieniu
4. Cerkiew greckokatolicką pw. Zaśnięcia Matki Bożej z 1874 r.
5. Cmentarz żydowski
Ustrzyki Dolne aktywnie
- Szlak pieszy czerwony
Start: dworzec PKS – PKP
Trasa: szczyt Kamiennej Laworty – źródła Strwiąża – zbocza Małego Króla
Zobaczysz:widok na Gromadzyń, Orlik, Ustrzyki Dolne, pasmo Żukowa, Zaporę Solińską
Czas przejścia: 4 – 4,5 h.
- Szlak pieszy niebieski
Start: dworzec PKS – PKP
Trasa: okolice przejazdu kolejowego w Brzegach Dolnych – ściana lasu modrzewiowego stromym stokiem Kinia – szczyt Orlik – w dół w stronę Jasienia
Zobaczysz: Panorama Ustrzyk Dolnych, widok na Gromadzyń, Sanktuarium Matki Bożej Bieszczadzkiej w Jasieniu
Czas przejścia: ok. 1,5 h.
- Szlak pieszy żółty
Start: dworzec PKS – PKP
Trasa: Gromadzyń – Wierch – Jasień – Ustrzyki Dolne
Zobaczysz: Panorama Ustrzyk Dolnych, Sanktuarium Matki Bożej Bieszczadzkiej w Jasieniu
Z Gromadzynia niebieskim pieszym szlakiem górskim w ciągu ok. 30 min. można dojść do XVII w. cerkwi w Równi stanowiącej perełkę architektury drewnianej Bieszczadów
Czas przejścia: ok 2 h.
Nie tylko na piechotę…
Bieszczadzkie Drezyny Rowerowe
Na stacji PKP Ustrzyki Dolne – ul. Kolejowa znajduje się ich przystanek, skąd podczas wakacji kursują codziennie, natomiast jesienią w weekendy.
Zespół Basenów Delfin
To kompleks basenowo-rekreacyjny, który oferuje aktywny wypoczynek przez cały rok – codziennie 7.00-22.00. Znajdują się w nim baseny sportowe (kryty i otwarty) o wymiarach 25 m x 12,5 metrów. Miejsce to warto odwiedzić z rodziną lub grupą znajomych, gdyż każdy znajdzie tu coś dla siebie. Wśród licznych atrakcji znajdują się zjeżdżalnie o długości 60 metrów i Anaconda, a także bicze wodne, gejzery oraz grzybki wodne. W budynku usytuowane są także inne urządzenia rekreacyjno-sportowe jak siłownie, sauna fińska i parowa, solarium, masaże hydro-jet, tlenoterapia.
Stacja narciarska “Gromadzyń”
Najdłuższa trasa o długości 750 m posiada homologację FIS na slalom (różnica wzniesień wynosi 164 m).
- wyciąg orczykowy o długości 700 m
- wyciąg mały o długości 200 m.
Stacja narciarska “Laworta”
Największy i jedyny w Bieszczadach wyciąg krzesełkowy o długości 1300 m, zdolność przewozowa 1200 osób/h, a dodatkowo:
- wyciąg orczykowy o długości 1250 m, zdolność przewozowa 1100 osób/h
- wyciąg orczykowy o długości 300 m (dla początkujących), zdolność przewozowa 350 osób/h
Główna trasa o długości 1250 m posiada homologację FIS na slalom gigant (różnica wzniesień to 256 m).
Trasy biegowe
U podnóża pasma Żukowa w Ustjanowej Górnej, zaledwie kilka kilometrów od Ustrzyk Dolnych zostały wyznaczone się jedne z najlepszych w całej Polsce profesjonalne trasy do uprawianie narciarstwa biegowego. Posiadają homologację FIS, która uprawnia do organizowania zawodów rangi międzynarodowej.
Od roku 1987 na przełomie stycznia i lutego odbywają się tutaj ogólnopolskie zawody w narciarstwie biegowym pod nazwą „Bieg Lotników”.
Trasy biegowe podzielone są na dwie pętle: rekreacyjną (oznaczoną kolorem niebieskim) oraz wyczynową (oznaczoną kolorem czerwonym). Z uwagi na wiele stromych zjazdów i podejść początkującym miłośnikom narciarstwa biegowego polecamy trasy rekreacyjne.
Wszystkie trasy biegowe są regularnie ratrakowane, a w pobliżu znajduje się parking dla samochodów.
Park pod Dębami
To doskonałe miejsce do wypoczynku z dziećmi oraz aktywnego spędzania czasu. Tutaj odbywają się także liczne wydarzenia kulturalne i sportowe.
We wrześniu 2015 roku została oddana do dyspozycji mieszkańców i turystów kolejna aktywna atrakcja tor rowerowy pumptruck, który mieści się w pięknym zakolu rzeki Strwiąż, także w Parku pod Dębami.
Gdzie można smacznie, sięgając tradycji, zjeść?
Potrawy bieszczadzkie, czyli kuchnia pogranicza polsko-ukraińskiego jest bardzo prosta i opiera się o niegdyś łatwo dostępne płody ziemi takie jak kapusta, ziemniaki, zboża, grzyby i owoce, a także wyroby mleczne. Według znanego XX-wiecznego etnografa Oskara Kolberga ogromną rolę w menu pogranicza łemkowsko-bojkowskiego odgrywał owies, stąd też nazwał te tereny „ziemią owsianą”. Oprócz tej ubogiej i skromnej kuchni chłopskiej na dworach bieszczadzkich obecne były bardziej wyszukane potrawy związane z tradycją polskiej szlachty. Poniżej kilka przykładowych współcześnie serwowanych potraw opartych na dawnych recepturach.
Muzeum Młynarstwa i Wsi
Klepak młynarzowej, to coś w rodzaju klusek uformowanych na kształt paluszków lub też kopytek podawanych ze skwarkami i przysmażoną cebulką – koniecznie z białym serem twarogowym.
Piwniczka
Hreczanyki w sosie grzybowym, czyli kotleciki z najwyższej jakości mięsa wieprzowego i kaszy gryczanej. Nazwa pochodzi od słowa hreczane czyli gryczane.
Restauracja Niedźwiadek
Pielmieni, małe ukraińskie pierożki faszerowane mięsem, podawane zgodnie z tradycją, z masełkiem i odrobiną octu.
Huculska – Restauracja & Noclegi
Czebureki, wspaniałe smażone pierogi charakteryzujące się wyjątkowym ciastem i różnego rodzaju farszami: mięsnym, serowym, szpinakowym podawane z sosem.
Co warto zobaczyć w okolicy?
Żuków zimą słynie z biegówek w Bieszczadach, natomiast wiosną, latem i jesienią to doskonałe miejsce do aktywnego wypoczynku. Zostały tam wytyczone trasy do uprawiania nordic walking: zielona, czerwona i czarna.
Popularnością cieszy się także ścieżka historyczno-przyrodnicza „Żukowem do Krainy Lipeckiej” . Spacerując tą trasą, na jej szczycie – Holicy (761 m. n.p.m.) zobaczyć można piękne widoki na zatokę Teleśnicką oraz Bieszczady Wysokie.
Bieszczadzkie Morze
W odległości ok. 12 km Solina – największe w Polsce jezioro zaporowe z wodnym kompleksem wypoczynkowo-rekreacyjnym.
Warto wybrać się też do nieodległego Ekomuzeum „HOŁE” w Dźwiniaczu, eksponującego ciekawe przyrodniczo i kulturowo miejsca oraz lokalne osobliwości.
Ustrzyki Dolne to doskonałe miejsce do wypoczynku o każdej porze roku!
Największe imprezy:
- lipiec: Karpacki Jarmark Turystyczny
- lipiec: Dni Kultury Pogranicza
- lipiec i sierpień: wakacyjne koncertowanie w Rynku
- lipiec i sierpień: wakacyjne spotkania z bieszczadzką przyrodą
- sierpień: Świeto Chleba “Od ziarenka do bochenka”
- sierpień; Blus & Rock w Stolicy Bieszczad
- sierpień:Koncert KSU
- wrzesień: dożynki gminne
- wrzesień: “Lepszy rydz niż nic”, jesienne grzybobranie w Ustrzykach Dolnych
- październik: Czyste góry – rajd z akcją sprzątania
- grudzień: Wigilia w Rynku
- grudzień: Sylwester w Rynku
- styczeń: Przegląd Filmów Górskich
- styczeń/luty: Międzynarodowy Bieszczadzki Bieg Lotników
- luty: “Start do nart z Radiem Zet”
- Majowy piknik sportowo-rekreacyjny przy Zespole Basenów Delfin
- czerwiec – Przegląd artystyczny UDK
- czerwiec – Dni Ustrzyk Dolnych.
Zaplanuj swoją podróż w Bieszczady!