Szlak Naftowy – Jak to z ropą drzewiej bywało

Przemierzając bieszczadzki Szlak Naftowy nie można zapomnieć o początkach przemysłu naftowego w Polsce i na świecie – a miały one miejsce w tym samym czasie i w tym samym miejscu, dzięki polskiemu, genialnemu wynalazcy…

Ignacy Łukasiewicz – ojciec przemysłu naftowego

Za sprawą Ignacego Łukasiewicza świat usłyszał o nafcie – będącej produktem destylacji ropy. Wprawdzie jego pierwsza udana destylacja odbyła się we Lwowie na przełomie lat 1852-1853, w aptece w której pracował, ale oficjalną datą narodzin przemysłu naftowego w Polsce jest 31 lipca 1853 roku. Po raz pierwszy zastosowano wtedy w praktyce oświetlenie naftowe podczas pilnej nocnej operacji w szpitalu powszechnym na lwowskim Łyczakowie. Natomiast rok później Łukasiewicz założył pierwszą na świecie kopalnię ropy naftowej w Bóbrce koło Krosna, w międzyczasie współpracując z innymi właścicielami kopalń (ponieważ ropę naftową w okolicach Gorlic eksploatowano już od dawna). Później, w 1857 roku, otworzył rafinerię w Klęczanach koło Nowego Sącza, gdzie produkował naftę, smary, oleje smarne i asfalt. W następnych latach aptekarz ze Lwowa stale poszerzał swoją działalność i jednocześnie wspierał działania mające na celu odzyskanie niepodległości przez Polskę. Łukasiewicz był bowiem od lat najmłodszych zagorzałym patriotą.

„Ciekawy to był człowiek, skromny a nawet przesadzający się w skromności ze spuszczonym na dół wzrokiem i łagodnym uśmiechem, zawsze w szaraczkowej długiej czamarze, zawsze w pracy.”
źródło: Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. I. Łukasiewicza w Bóbrce

Bieszczadzka nafta

Powstanie rowerowego Szlaku Naftowego związane jest bezpośrednio z historią naszego regionu. Warto wiedzieć, że XIX wiek to okres prężnego rozkwitu kopalnictwa naftowego w Bieszczadach. Wówczas to na terenie Gminy Ustrzyki Dolne powstawały liczne kopalnie i rafinerie, a pierwszą z nich założono w Łodynie w 1860 roku.

Warto podkreślić, że wydobycie ropy naftowej miało kluczowy wpływ na rozwój Ustrzyk Dolnych i okolicznych miejscowości, czego świadectwo możemy zobaczyć m.in. w ustrzyckiej Izbie Regionalnej, w której znajduje się dział kopalnictwa naftowego.

Historia wydobycia nafty w Bieszczadach

Historia bieszczadzkiego naftownictwa jest dość burzliwa i dotyczy wielu okolicznych wsi w tym wspomnianej już Łodyny, Leszczowatego, Brelikowa, Ropienki oraz Brzegów Dolnych. W ostatniej z wymienionych miejscowości znajduje się Minimuzeum kopalnictwa ropy naftowej, gdzie możemy z bliska podziwiać urządzenia wydobywcze. Na dwóch odcinkach szlaku: w Łodynie i Ropience znajdują się również działające kopalnie.

Szlak Naftowy z Izby Regionalnej w Ustrzykach Dolnych wiedzie kolejno na deptak w rynku i na ulicę Fabryczną, a następnie do Brzegów Dolnych, Łodyny, Leszczowatego oraz Ropienki. Stąd też warto powrócić do miasta inną drogą przez takie miejscowości jak Serednica i Dźwiniacz Dolny, zataczając w ten sposób atrakcyjną pętlę.

Ale ropę naftową wydobywano jeszcze w innych bieszczadzkich miejscowościach jak: Bóbrka k. Soliny, Czaszyn – Mokre, Bystre k. Baligrodu, Bystre k. Czarnej, Dźwiniacz Górny i Dolny, Hoszów, Huzele, Krościenko, Liskowate, Łopienka, Michniowiec, Morochów, Mszaniec, Orelec, Polanki, Rosochate, Smolnik n. Osławą, Solina, Stebnik, Studenne, Terka, Ustianowa, Wielopole, Wolica – Obersdorf, Zagórz, Załuż, Żurawin.